Örgün Eğitim İle Birlikte Hafızlık Projesi Nedir?
Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık Projesi, MEB Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ve Diyanet İşleri Başkanlığı iş birliğinde 2014-2015 eğitim-öğretim yılından bu yana imam hatip ortaokulu düzeyinde yürütülen bir projedir.
Bu projede, imam hatip ortaokullarında örgün eğitime devam eden ve aynı zamanda hafızlık yapmak isteyen öğrencilerin, hafızlık eğitimi ile hafızlık sonrası eğitim öğretim süreçlerinin etkin, verimli ve sistematik bir şekilde gerçekleştirilmesi, mesleki, akademik, sosyal, kültürel, sportif ve ahlaki gelişimlerinin desteklenmesi amaçlanmaktadır.
Projede, Diyanet İşleri Başkanlığına bağlı resmi Kur'an Kursları en önemli paydaştır. İmam hatip ortaokulları ve iş birliği yapılan Kur'an kurslarına kayıtlı öğrenciler, hem hafızlık eğitimi hem de akademik eğitim görmektedir.
Proje, 2019 yılında Diyanet İşleri Başkanlığı ile imzalanan protokol ve Okul-Kur'an Kursu İşbirliğine Dayalı Uygulama ve Usul ve Esasları ile daha güçlü hâle getirilmiştir.
Proje ile öğrencilerin;
Örgün eğitime ara vermeden ve sene kaybı yaşamadan;
1.Kur'an-ı Kerim'i hıfz etmesi ve ana konularını bilmesi,
2.Ahlaki sorumluluklarının bilincinde olması,
3.Akranlarından uzakta kalmadan bir üst öğrenime hazırlanması,
4.Öğrencilerin düşünen ve tartışabilen, sosyal ilişkileri gelişmiş ve evrensel değerlere sahip bireyler olarak yetişmesi amaçlanmaktadır.
Bu çerçevede;
1.Hafızlık eğitiminin ortaokul düzeyinde yapılması,
2.Hafızlık eğitimini erken kolay ve kalıcı hâle getiren erken yaş avantajından yararlanılması, 3.Öğrencilerin hafızlık eğitimi için ilgi, istidat ve kabiliyeti olanlar arasından seçilmesi,
4.Hafızlığa 5. sınıfta başlanması, 6. sınıflarda tamamlanması, 7. ve 8. sınıflarda pekiştirilmesi, 5.Öğrencilerin, okul ortamından, aileden ve sosyal çevreden uzak kalmadan örgün eğitimden azami düzeyde yararlanarak hafızlık eğitimi alması,
6.Millî, mânevî, ahlâkî, kültürel ve insânî değerlerin içselleştirilmesinde Kur'an ayetlerinin anlamından ve hafızlık eğitiminin kazanımlarından yararlanılması,
7.Öğrencilerin, ortaokul düzeyinde din eğitim ve öğretimi ile ilgili temel becerileri edinmeleri ve Kur'an'ın ana konuları hakkında bilgi sahibi olması,
8.Hafızlık eğitimi sürecinde çeşitli sosyal-kültürel etkinliklerle öğrencilerin kişisel becerilerinin ve sosyal yeteneklerinin geliştirilmesi,
9.Öğrencilerin hafızlık eğitimi vesilesiyle kazandıkları çalışma disiplini, zaman yönetimi gibi becerilerinin geliştirilmesi ve pekiştirilmesi,
10.Hafızlık eğitimi için ayrılan bir yıllık sürenin daha etkin ve verimli bir şekilde kullanılması, 11.Öğrencilerin bir üst öğrenime akademik açıdan hazırlanması ve hazır bulunuşluklarında bir mahrumiyet yaşanmaması,
12.TÜBİTAK başta olmak üzere yerel, ulusal ve uluslararası bilimsel projelere etkin katılım sağlanması, 13.Akademik öğrenme açısından velilerin beklentilerinin karşılanması hedeflenmektedir.
Bu bağlamda, ilkokulu bitiren ve projeye başvuran öğrenciler, akademik ve yeterlik sınavlarına tabi tutulmaktadır. Yeterlik sınavında başarılı olan ve hafızlık eğitimine başlayan öğrenciler, 5'inci sınıftan itibaren bir taraftan matematik, fen bilgisi, sosyal bilgiler, Türkçe, İngilizce ve Arapça gibi derslerde eğitim alırken, diğer taraftan kutsal kitabımız Allah kelâmı Kuran-ı Kerim'i öğrenip ezberleyerek hafız olmaktadır. Hafızlık eğitimi, 5 ve 6'ıncı sınıflarda tamamlanmakta; 7 ve 8'inci sınıflarda ise pekiştirilmektedir.
25/08/2011 tarih ve 652 Sayılı Millî Eğitim Bakanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname Madde 37/9 kapsamında hazırlanan MEB Özel Program ve Proje Uygulayan Eğitim Kurumları Yönetmeliği ve Okul-Kur'an Kursu İş Birliğine Dayalı Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık Projesi uygulama usul ve esasları kapsamında, bu proje, 2019-2020 eğitim öğretim yılı itibariyle 32 proje 135 program okulunda uygulanmaktadır. Program okulları, resmi proje olmayan ancak örgün eğitimle birlikte hafızlık eğitimini sınıf bazlı uygulayan okulları kapsamaktadır. Genel Müdürlüğümüzce, 2020-2021 Öğretim Yılında proje ve program okulu olmak üzere toplamda 192 imam hatip ortaokulu söz konusu Projenin uygulama usul ve esaslarına göre takip edilecektir.
Örgün eğitimle birlikte hafızlık projesi kapsamında, proje okullarında 6. 251; program okullarında ise 9.818 öğrenci öğrenim görmektedir. Toplam öğrenci sayısı (6.251+9.818=) 16.069'dur.
Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık Projesi kapsamında 2020 Mart ayı verilerine göre proje ve program okullarında 5.171 öğrenci yüzünden okurken, 8.484 öğrenci hafızlık eğitimi yapmakta, 2.414 öğrenci ise hafızlığını tamamlamış bulunmaktadır.
2015-2019 yılları arasındaki en yüksek yılsonu başarı ortalamasına sahip öğrencilerin, Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık Projesi kapsamında öğrenim gören bütün sınıf düzeylerindeki öğrenciler olduğu görülmektedir. Ayrıca 2015 yılında öğrenime başlayan öğrenciler (83.75); 2019 yılında (88.2) artan bir başarı ortalamasıyla mezun olmuştur. Bu proje kapsamındaki öğrencilerin, TÜBİTAK, TEKNOFEST, ODTÜ, İTÜ gibi çeşitli üniversitelerin mühendislik alanlarında düzenlenen projelerden elde ettiği dereceler, MEB liselere geçiş sınavında gösterdiği başarılar, akademik açıdan üst düzeyde gelişimin sağlandığının en büyük göstergelerini oluşturmaktadır. Yüzme, okçuluk gibi ulusal alanda sportif yarışmalardan elde edilen dereceler, ebru, hat, musiki korolar gibi sanatsal çalışmalar bu proje kapsamındaki öğrencilerin tüm yönleriyle gelişimine katkı sağlamaktadır.
Özetle, bu projede, öğrencilerin sosyal ve akademik hayattan uzak kalmadan akranlarıyla birlikte eğitim-öğretim görmeleri; temel eğitimden ortaöğretime geçişte veli beklentisinin karşılanması ve öğrencilerin bir üst öğrenim kurumuna sosyal, duygusal, bedensel ve zihinsel açıdan en üst seviyede hazırlanması esas alınmıştır.
Örgün Eğitimle Birlikte Hafızlık Projesi, Türk Eğitim Sistemi ve 2023 Eğitim Vizyonu göz önünde bulundurulduğunda,
1. Öğrenciyi akademik hayattan ve ortamdan uzaklaştırmaması,
2. Gündüzlü eğitimi esas alması, öğrenciyi ailesi ve akranlarıyla bir arada eğitim-öğretimin içerisinde tutması yönüyle önem arz etmektedir.
Bütüncül olarak bakıldığında, bu projenin öğrenci doğasına en uygun hafızlık projesi olduğu da söylenebilir. Her geçen yıl bu proje kapsamına dâhil olmak isteyen imam hatip ortaokulu başvuru sayısının artması, velilerin gösterdiği ilgi ve projeyi yürüten imam hatip ortaokullarına gelen yoğun talep bu hususu desteklemektedir.
Zeynep Olgun
Din Öğretimi Genel Müdürlüğü İzleme ve Değerlendirme Daire Başkanlığı